Οι «πρώτης γραμμής» εξετάσεις ελέγχου της γονιμότητας του ζευγαριού συνίστανται στην υστεροσαλπιγγογραφία και το ορμονικό προφίλ για τη γυναίκα, και σε ένα πλήρες σπερμοδιάγραμμα για τον άνδρα.
Αναλυτικότερα, η υστεροσαλπιγγογραφία είναι μια απεικονιστική εξέταση της μήτρας και των σαλπίγγων μεσω της έγχυσης σκιαγραφικού υγρού και της λήψης ακτινογραφικών εικόνων. Η εξέταση μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για την κοιλότητα της μήτρας (εικόνες που ενδέχεται να μην απεικονίζονται υπερηχογραφικά) καθώς και για τη διαβατότητα των σαλπίγγων.
Το ορμονικό προφίλ στη γυναίκα συνίσταται στον έλεγχο πέντε ορμονών (FSH, LH, Οιστραδιόλη, PRL, TSH) την τρίτη ημέρα της περιόδου. Λαμβάνουμε χρήσιμες πληροφορίες για την γονιμόποιητική ικανότητα της γυναίκας οι οποίες, σε συνδιασμό με το γενικότερο έλεγχο του ζευγαριού, καθορίζει το τρόπο υποβοήθησης από τον ειδικό γιατρό.
Το σπερμοδιάγραμμα είναι η βασική εξέταση η οποία ελέγχει τη ποιότητα του σπέρματος. Έχει σημασία να ελέγχεται από κλινικό εμβρυολόγο στο κέντρο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Πραγματοποιείται υστερα από τρεις έως πέντε ημέρες αποχής στο χώρο της κλινικής ή μεταφέρεται από το σπίτι σε διάστημα μικρότερο της μίας ώρας σε ζεστές συνθήκες. Λαμβάνουμε χρήσιμες πληροφορίες για τον αριθμό, τη κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων.
Σε ειδικές περιπτώσεις ζευγαριών με ιδιαίτερο ιατρικό ιστορικό (π.χ. ιστορικό καθ´ έξιν αποβολών) προτείνονται από τον ειδικό στην αναπαραγωγή ιατρό εξετάσεις, όταν αυτός θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης κάποιων παραγόντων υπογονιμότητας (καρυότυπος ζεύγους, έλεγχος θρομβοφιλίας, ανοσολογικός έλεγχος, έλεγχος κατακερματισμού του DNA των σπερματοζωαρίων κ.α.). Οι εξειδικευμένες αυτές εξετάσεις σίγουρα δεν αποτελούν ρουτίνα στη διαδικασία ελέγχου της γονιμότητας ενός ζευγαριού.
